Elektroniczna karta kierowcy: Co to jest i jak jej używać?
Transport ciężarowy podlega różnorodnym przepisom, mającym na celu zapewnienie bezpieczeństwa na drogach i uczciwej konkurencji w branży. Dla służb kontrolnych szczególnie istotnym aspektem jest weryfikacja czasu pracy i aktywności, podejmowanych przez kierowców podczas jazdy.
Jednym z najważniejszych dokumentów jest karta kierowcy, która rejestruje i zapisuje najważniejsze dane o wykonywanej pracy. Z poniższego artykułu dowiesz się wszystkich praktycznych informacji – ile kosztuje elektroniczna karta kierowcy, gdzie złożyć wniosek oraz jak poprawnie używać tego dokumentu.
Co to jest elektroniczna karta kierowcy?
Karta kierowcy jest składową systemu ewidencjonowania pracy kierowców zawodowych, wykonujących transport za pomocą pojazdów o masie całkowitej powyżej 3,5 tony (razem z przyczepą bądź naczepą) lub przewożących więcej niż 9 osób (wliczając kierowcę). Dokumentu musi używać każdy kierowca, który prowadzi pojazd wyposażony w tachograf cyfrowy.
Jakie są główne funkcje elektronicznej karty kierowcy?
Każda karta kierowcy jest spersonalizowana – identyfikuje konkretną osobę i zawiera najważniejsze dane, między innymi:
- imię i nazwisko;
- data urodzenia;
- numer prawa jazdy;
- numer i data ważności dokumentu;
- kraj rejestracji.
Karta kierowcy w sposób precyzyjny (z dokładną datą i godziną) rejestruje aktywności związane z prowadzeniem pojazdu. Chodzi o informacje, takie jak:
- czas pracy kierowcy;
- kraj rozpoczęcia i zakończenia pracy;
- przerwy w jeździe, okresy odpoczynku, inne czynności związane z pracą;
- awarie;
- czynności kontrolne;
- dystans i stan licznika.
Jak wyrobić elektroniczną kartę kierowcy?
Instytucją uprawnioną do wydawania dokumentu jest Polska Wytwórnia Papierów Wartościowych. To właśnie tam należy złożyć wniosek – można zrobić to osobiście lub online (przy użyciu kwalifikowanego podpisu elektronicznego). Stosowny formularz można znaleźć na oficjalnej stronie internetowej PWPW.
Pamiętaj, aby do wniosku dołączyć:
- kopię prawa jazdy lub kopię świadectwa kwalifikacji kierowcy;
- aktualne zdjęcie;
- dowód uiszczenia opłaty.
Kierowca może również upoważnić swojego pracodawcę do złożenia wniosku w jego imieniu.
Gdzie złożyć wniosek o elektroniczną kartę kierowcy?
Wniosek o elektroniczną kartę kierowcy można złożyć osobiście, drogą elektroniczną lub wysłać pocztą tradycyjną.
Ile kosztuje elektroniczna karta kierowcy?
Obecnie (stan na lipiec 2024) koszt wydania elektronicznej karty kierowcy wynosi 172.20 PLN. Koszt ten utrzymuje się na stałym poziomie od lat.
Ile się czeka na elektroniczną kartę kierowcy?
Jeśli wniosek wypełniony jest poprawnie, czas oczekiwania na kartę kierowcy wynosi maksymalnie 30 dni.
Jak używać elektronicznej karty kierowcy na co dzień?
Obsługa karty kierowcy jest bardzo prosta – celem stałego rejestrowania aktywności należy włożyć dokument do tachografu przed rozpoczęciem pracy. Po zakończeniu dziennego okresu pracy należy wyjąć kartę z urządzenia.
Należy również pamiętać o obowiązku sczytania karty kierowcy przynajmniej raz na 28 dni.
Jakie są obowiązki kierowcy związane z elektroniczną kartą kierowcy?
Karta jest dokumentem osobistym i spersonalizowanym, dlatego nie może być udostępniana osobom trzecim. Kierowca ma obowiązek używać karty codziennie i nieprzerwanie podczas prowadzenia pojazdu – od momentu rozpoczęcia jazdy aż do zakończenia dziennego okresu pracy. Musi również pamiętać o terminowej wymianie dokumentu – okres ważności karty kierowcy wynosi 5 lat.
Jak wymienić elektroniczną kartę kierowcy?
Za każdym razem proces wymiany karty przebiega w sposób analogiczny do jej wydania. Należy jednak pamiętać o złożeniu wniosku co najmniej 15 dni roboczych przed upływem ważności obecnie posiadanego dokumentu.
Najczęściej zadawane pytania dotyczące elektronicznej karty kierowcy
Co zrobić, jeśli karta nie działa?
W razie wystąpienia awarii ważna jest szybka reakcja – kierowca w terminie 7 dni kalendarzowych musi wystąpić do odpowiedniego organu o wydanie karty zastępczej.
W przypadku udowodnienia uszkodzenia karty oraz posiadania kopii nowo złożonego wniosku wraz z potwierdzeniem nadania wniosku o wydanie duplikatu kierowca może kontynuować jazdę bez karty przez maksymalnie 15 dni kalendarzowych, jeżeli jest to konieczne do powrotu pojazdu na bazę.
Aktywności rejestrowane są na dwóch wydrukach: pierwszy rejestruje rozpoczęcie, a drugi zakończenie pracy danego dnia. Kierowca uzupełnia wydruki o swoje imię i nazwisko, numer karty oraz okresy pracy i inne okresy aktywności, gotowości, przerw lub odpoczynku.
Jak często należy aktualizować dane na karcie?
Dane są aktualizowane na bieżąco podczas użytkowania karty w tachografie. Ważną kwestią są jednak wspomniane wcześniej prawnie ustalone terminy sczytywania tych danych. Zgodnie z Rozporządzeniem (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady nr 561/2006, dane z kart kierowcy muszą być odczytywane co najmniej raz na 28 dni, a w niektórych okolicznościach częściej. Chodzi między innymi o takie sytuacje, jak ustanie stosunku pracy, a także zgubienie bądź uszkodzenie karty.
Czy można używać jednej karty w różnych pojazdach?
Tak – karty można użyć w różnych pojazdach wyposażonych w tachografy cyfrowe.